Raad van State: Kunstenbond ten onrechte buitenspel gezet
In 2016 besloot toenmalig minister Jet Bussemaker om een lager subsidiebedrag toe te kennen aan het Metropole Orkest. In plaats van de aangevraagde 3,5 miljoen euro kreeg het orkest jaarlijks 3 miljoen euro rijkssubsidie. Dat betekende in de praktijk dat een flink aantal arbeidsplaatsen moest verdwijnen. Daartegen kwam de Kunstenbond, toen Vereniging Nederlandse Toonkunstenaarsbond (Ntb), namens de leden van het Metropole Orkest in verzet.
Het bezwaar van de Kunstenbond vond geen gehoor bij de minister. Die verklaarde de Kunstenbond in haar bezwaren niet-ontvankelijk, omdat er geen direct verband zou bestaan tussen het subsidiebesluit en de werkgelegenheid bij het Metropole Orkest. Daardoor zouden de Kunstenbond en de vertegenwoordigde medewerkers conform de Algemene Wet Bestuursrecht geen belanghebbende zijn. De rechtbank Amsterdam nam dat oordeel in 2017 over, nadat de Kunstenbond beroep had aangetekend tegen het besluit van de minister.
Raad van State vernietigt besluit minister en rechtbank Amsterdam
De Kunstenbond liet het er niet bij zitten en ging in hoger beroep bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Volgens de Kunstenbond, de grootste belangenbehartiger van werkenden in de creatieve sector, heeft de rechtbank niet ingezien dat de medewerkers van het Metropole als gevolg van het besluit hun werk zouden kunnen verliezen. Als het Metropole Orkest minder subsidie krijgt, heeft dat immers gevolgen voor de medewerkers, aangezien 70 procent van de begroting de personeelskosten betreft. Hun belang zou dus moeten worden meegewogen in de besluitvorming.
De Raad van State is het daar nu mee eens en vernietigt in de uitspraak zowel het besluit van de minister alsook het besluit van de rechtbank Amsterdam. Dat heeft gevolgen voor de eerdere besluitvorming over de subsidietoekenning. Minister Van Engelshoven zal een nieuw besluit moeten nemen waarin de bezwaren van de Kunstenbond en de medewerkers van het Metropole serieus worden meegewogen.
Steviger positie voor Kunstenbond
Mark Gerrits, belangenbehartiger klassieke muziek van de Kunstenbond/Ntb, stond samen met Michel Blom aan de wieg van de bezwaarprocedures. Hij is blij met de uitspraak van de Raad van State: ‘Dit betekent dat de Kunstenbond een stevigere positie krijgt als het gaat om de financiering van orkesten en instellingen in de Culturele Basisinfrastructuur (BIS). Het ligt ook voor de hand dat subsidieverstrekkers in vergelijkbare gevallen eveneens te maken kunnen krijgen met dergelijke bezwaarprocedures.’
Ook in de zaak rond verlaging van de subsidie van muziekschool Artamuse door de gemeente Sittard-Geleen vernietigde de Raad van State de eerdere uitspraak van de rechtbank Limburg en dient hernieuwd een besluit te worden genomen.
De Kunstenbond is blij met de uitspraken. De belangen van werknemers bij subsidietoekenning krijgen zo meer aandacht. Dat past in het streven naar ‘fair practice’ en het appèl om meer te investeren in de vergoedingen van mensen in de creatieve en culturele sector.