Musici protesteren massaal voor meer muzikale diversiteit bij de NPO
Duizenden Nederlandse makers en liefhebbers zijn de dupe van structureel gebrek aan jazz- en wereldmuziek bij publieke omroep. Musici en muziekorganisaties protesteren dinsdag 27 juni bij de Tweede Kamer tegen het structurele gebrek aan jazz- en wereldmuziek bij de NPO.
De actie
Op dinsdag 27 juni 2023 verzamelen musici zich voor een protestmars om 13.30 uur in Den Haag aan de Bezuidenhoutseweg, voor de Tweede Kamer. Aansluitend wordt bij de Tweede Kamer een petitie aangeboden in de vorm van een protestboek, aan alle culturele beleidsmakers uit de politiek. Dit boek bestaat uit 260 brieven waarin musici de noodklok luiden, waaronder Hans Dulfer, Trijntje Oosterhuis, Ronald Snijders, Eric Vloeimans, Izaline Calister, Rembrandt Frerichs, Lilian Vieira, Peter Beets en Componist des Vaderlands Martin Fondse. Ook muziekorganisaties als North Sea Jazz, het Concertgebouw, het Bimhuis, TivoliVredenburg, World Music Forum NL en Nederlandse Conservatoria betuigden hun steun.
Meer zendtijd op hoofdkanalen radio en tv
NPO moet meer structurele zendtijd geven aan jazz- en wereldmuziek op de hoofdkanalen van radio en tv, aldus de musici en muziekorganisaties. Om dit statement kracht bij te zetten, wordt er op dinsdag 27 juni een muzikale protestmars georganiseerd onder leiding van het Jazz Orchestra of the Concertgebouw, waarbij musici en vertegenwoordigers van muziekorganisaties meelopen. Het protest is een initiatief van de Beroepsvereniging van Improviserende Musici (BiMpro) ondersteund
door het Jazz Orchestra of Concertgebouw (JOC) en de Kunstenbond.
‘NPO houdt zich niet aan missie’
De afgelopen jaren is er steeds minder ruimte voor jazz- en wereldmuziek op de publieke omroep. In 2019 verdween het muziekprogramma Vrije Geluiden van de Televisie, en begin dit jaar werd NPO Radio 4 officieel ‘NPO Klassiek’ waarmee ook in de ether vrijwel geen plek meer overblijft voor jazz- en wereldmuziek. Voor Fleurine, vocalist en voorzitter van Beroepsvereniging Improviserende Musici (BiMpro), was het de druppel die de emmer deed overlopen. Ze kaartte deze ‘kaalslag’ in november 2022 al aan in een opiniestuk in het NRC. Het leidde tot een gesprek van een jazz- en wereldmuziek delegatie met Jurre Bosman, directeur audio bij de NPO, een bezoek aan staatssecretaris van cultuur en media Gunay Uslu ,een rondetafelgesprek op OC&W en een kamervraag, maar inhoudelijk gaf de NPO geen duimbreed toe.
Fleurine: “In de missie van de NPO staat dat programma’s niet alleen gemaakt mogen worden voor het grote publiek, maar ook voor kleinere doelgroepen en dat zij alle bevolkingsgroepen dient te vertegenwoordigen. Hier wordt immers ons belastinggeld uitgegeven. Maar die brede vertegenwoordiging blijft uit binnen de muziek.. Nederland heeft een multiculturele samenleving, waarvan een kwart anno 2023 een migratieachtergrond heeft. Het kijk- en luisterpubliek wordt veel te eenzijdig bediend en komt nauwelijks in contact met het erfgoed van andere in Nederland levende culturen. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de 75.000 mensen die jaarlijks het North Sea Jazz festival bezoeken. Slechts twee weken per jaar rondom het festival is er daadwerkelijk aandacht voor hun favoriete muziek bij de NPO. De rest van het jaar is er geen structurele plek die verdieping biedt voor jazz- en wereldmuziek liefhebbers.”
Talent-en kapitaalvernietiging: minimaal 4000 makers in de kou
Daarnaast stelt BiMpro dat het gebrek aan vertegenwoordiging van deze genres tot talent-en kapitaalvernietiging leidt: “In Nederland hebben we negen internationaal geroemde conservatoria met een jazzafdeling. Elk jaar studeren daar circa 300 jonge studenten af in jazz-en wereldmuziek. Hoe kunnen in Nederland opgeleide makers publiek bereiken en zalen vullen zonder structurele uitzendmogelijkheden op radio en tv? Het rijk investeert in hun opleiding maar laat ze vervolgens in de kou staan doordat de NPO haar missie en verantwoordelijkheid niet naleeft.” Nederland telt momenteel zo’n 4000 makers in de jazz- en wereldmuziek scene.
Themakanaal als schijnoplossing
Lucille Werner (CDA) stelde eerder dit jaar een kamervraag over het schrappen van jazz- en wereldmuziek, die door de NPO beantwoord werd met een verwijzing naar hun themakanaal op NPO2. De NPO draait wel non-stop soul en jazz op het digitale kabelkanaal NPO Radio 2 Soul & Jazz.
Fleurine: “De naamgeving van dit kanaal dekt de lading absoluut niet voor waar het jazz betreft; er wordt hoofdzakelijk commerciële soul gedraaid. Er wordt hoogstens één jazznummer per uur gedraaid en dan is het ook nog eens zelden van eigen bodem, van de musici die het nodig hebben ontdekt of gehoord te worden. Oude internationale iconen als Nina Simone of Frank Sinatra komen dan voorbij. Qua wereldmuziek hoor je er Bob Marley of Peter Tosh, eveneens internationale oude top40-hits. Er worden geen programma’s op gepresenteerd die informatieve, educatieve of historische diepgang bieden met betrekking tot artiesten.”
“Daar komt nog bij dat als er al artiesten uit eigen land op dit digitale platform worden gedraaid, zij hier vanwege het feit dat het niet op een hoofdkanaal in de either) is, slechts een schijntje van auteursrechtelijke inkomsten uit verdienen in vergelijking tot verdiensten van op hoofdkanalen gepresenteerde muziek. Het is in meerdere opzichten een schijnoplossing die geen zoden aan de dijk zet. Wij roepen de Nederlandse politiek én de NPO op tot verandering. Meer zendtijd voor jazz- en wereldmuziek op de hoofdkanalen van radio en tv is van groot belang, zowel voor alle Nederlandse makers als voor het diverse Nederlandse publiek.”
BiMpro en de Kunstenbond/Ntb
BiMpro heeft zich vorig jaar als vereniging aangesloten bij de Kunstenbond. Wij ondersteunen de oproep voor het behoud van diversiteit van harte.